O WYKLUCZENIU I ZACISKANIU PIĘŚCI

Instancje panowały trzy: pięść, mózg i serce.

Serce się wycofało, będąc w poniewierce,

Gdy zaś pięść z mózgiem same pozostały w parze,

Oto skutek: mózg rządzi tak, jak mu pięść każe

 - pisał przed siedemdziesięciu laty Tadeusz Kotarbiński, w jednym ze swoich błyskotliwych epigramów.

Nie znalazłem słów bardziej trafnych, by wyrazić obecny stan naruszenia równowagi - między „instancją mózgu" i „instancją serca”, w którym odstępstwo od norm rozumu i etyki sprawiło iż nad wszystkimi obszarami naszego życia rozpanoszył się makiaweliczny „świat pięści”.

Wprawdzie autor epigramu twierdziłby, że przyczyna leży w porzuceniu zasad prakseologii, zaś lekarstwa trzeba szukać w postawie „realizmu praktycznego”, to problem nie dotyczy dziś dysputy filozoficznej lecz znalezienia wyjścia z sytuacji, w której rządy „jak pięść każe” mogą rujnować polską rzeczywistość przez kolejne lata. To temat na wskroś polityczny, a jednocześnie historyczny, związany z wyborem polskiej drogi i metodologii skutecznych działań.

Przyznaję, że od dnia elekcji obecnego lokatora Belwederu z nadzieją oczekiwałem roku 2015. Już w roku 2009 i następnym nie miałem wątpliwości, że Bronisław Komorowski jest najgroźniejszą postacią polskiej sceny politycznej, a jego rola wydaje się kluczowa dla zrozumienia logiki wydarzeń prowadzących do zbrodni smoleńskiej. 

Do dziś nie potrafiłbym racjonalnie wyjaśnić  - ja to możliwe, że tuż po kwietniowym koszmarze, moi rodacy powierzyli temu człowiekowi najwyższą godność w państwie.

Ale też nie potrafiłbym wytłumaczyć – dlaczego nadal nie widzą złowróżbnego cienia necandusa i godzą się na setki upokorzeń związanych z tą prezydenturą.

Nadzieja roku 2015 musiała upaść, gdy okazało się, że jedyna siła zdolna zagrozić pozycji Komorowskiego wystawiła postać w istocie tragikomiczną – człowieka niedoświadczonego, miałkiego i przeraźliwie słabego, którego zadanie wydaje się polegać na symulowaniu walki i głoszeniu poprawnych sloganów. Być może kandydat opozycji jest człowiekiem prawym i uczciwym, być może posiada jakieś przymioty rozumu, to jednak zbyt mało, by stanąć do walki z „instancją pięści” i odebrać władzę komuś, kto oparł ją na kłamstwie i nienawiści.

Nie ma żadnej proporcji w rokowaniach walki, w której jedna strona dysponuje potężnym aparatem propagandy i dezinformacji, zarządza armią i służbami i może liczyć na wsparcie „wrogów i przyjaciół”, druga zaś chce epatować wyblakłym hasłem „nowoczesności”, nie zna języka realiów III RP i nie potrafi nazywać rzeczy po imieniu. To, co na temat szans kandydata opozycji mówią dziś w „wolnych” mediach, jest stekiem kłamstw, których powtarzanie ma uśpić nasz niepokój i zaspokoić najtańszą nadzieję.

Od momentu rezygnacji Jarosława Kaczyńskiego z walki o prezydenturę wciąż doświadczamy błędnych wyborów i decyzji politycznych. Realizm każe przypuszczać, że zostaniemy skazani na kolejne pięciolecie upokorzeń i bolesnych doświadczeń. Przegrane wybory prezydenckie będą tylko zwiastunem klęski podczas jesiennej farsy.

Jeśli sięgnąłem po epigram Kotarbińskiego, to nie (tylko) z powodu jego walorów literackich i filozoficznych, ale po to, by napisać o drodze do przezwyciężenia stanu nierównowagi.

Nie próbuję dociekać przyczyn wystawienia takiego kandydata i nie mam wpływu na to, co nazwano „strategią wyborczą”. Ta decyzja wykluczyła „instancję mózgu” z obszaru planów i racjonalnych projektów politycznych. Gdy słyszę, że w sztabie kandydata deliberuje się o „żyrandolowej prezydenturze”, zarzuca Komorowskiemu bierność i głosi, iż „Polacy oczekują nowoczesnej prezydentury” – wykluczam również „instancje serca”, bo nie można identyfikować się ze środowiskiem, które nie posiada wiedzy o rzeczywistości III RP lub posiadając ją, karmi wyborców populistyczną sieczką.

Można natomiast próbować działań sprawnych i skutecznych – a zatem budowania takiego wizerunku lokatora Belwederu, by odpowiadał faktom i burzył mitologię, a w konsekwencji przerażał i trzeźwił umysły dające wiarę opowiadaniom „niezależnych” mediów. Tylko takie reakcje mogą jeszcze wpłynąć na werdykt wyborczy. 

Jedyna „prakseologia polityczna” polega więc na ukazaniu autentycznego oblicza „instancji pięści” – bez prób rozgrywania niedorzecznej „kampanii pozytywnej” lub oczekiwania na emocjonalno-patriotyczne zaangażowanie wyborców.

Lokator Belwederu nie będzie walczył na „programy” ani „wizje rozwoju”, lecz zastosuje prosty cep propagandy, wytrych kombinacji operacyjnych i tarczę zmowy milczenia. Nie poruszy „serc” ani „umysłów”, bo nie po to gaszono je przez ostatnie lata, by rezygnować dziś z gwarancji strachu i technologii kłamstwa.

Stan nierównowagi jest wyłącznie efektem zaniechań i tchórzostwa i nie powinien ograniczać ludzi wolnych. Tym bardziej, gdy perspektywa rządów „instancji pięści” wydaje się zbyt groźna i nie pozwala poddawać się zniechęceniu lub apatii.

Nie zdołamy już uczynić „orła” z kandydata opozycji lecz postać lokatora Belwederu trzeba sprowadzić do prawdziwego wymiaru. Gdyby padło pytanie – po co?  - odeślę pytających do innego epigramu Kotarbińskiego:

Milczeć. Pysk stulić. Wara puścić parę z gęby!

Umilkli. Ale cóż to wśród szeregów chrzęści?

- O panie! Tyś rozkazał im zacisnąć zęby,

A oni - na dodatek - zaciskają pięści.